1. Kerncijfers en trends

• Toename problematische schulden: van 7,7% in 2021 naar 8,9% in 2024 van alle Nederlandse huishoudens.

• Meer toelatingen tot WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen): 2.400+ mensen vorig jaar, door versoepelde regels.

• Beëindigingen: ruim 2.500 trajecten afgerond, netto daling van 2% in totaal deelnemers.

• Uitkeringsgerechtigden vormen de grootste groep in schuldsanering.

2. Belangrijke oorzaken van de stijging

• Versoepeling regelgeving (2023):

  • Afbetalingstraject verkort van 3 naar 1,5 jaar.

  • Snellere herintreding na terugval.
    → Meer rechters die toelating geven, meer mensen geholpen.

• Economische factoren:

  • Afloop coronamaatregelen en betalingsregelingen.

  • Stijgende energie- en levensonderhoudskosten.

  • Arbeidsmarktverschuivingen, vooral in horeca, detailhandel en zelfstandigen.

• Toenemende druk op gemeentelijke loketten door meer aanmeldingen.

3. Gevolgen voor schuldenaren

• Kortere trajecten betekenen snellere hulp, maar ook meer druk om in korte tijd budgetbeheer te leren.

• Mogelijkheid tot snellere herintreding bij terugval vergroot kansen op financiële herstel, maar vereist goede begeleiding.

• Psychologische druk blijft: schuldenproblematiek heeft grote impact op mentale gezondheid.

• Uitkeringsgerechtigden zijn kwetsbaar: inkomenszekerheid speelt cruciale rol.

4. Beleidsadviezen en preventie

• Vroegtijdige signalering: koppeling van data tussen gemeenten, woningcorporaties en nutsbedrijven voorkomt oplopende schulden.

• Budgetcoaching en laagdrempelige hulp verkleinen kans op zwaardere trajecten.

• Specifieke maatregelen:

  • Maximering incassokosten.

  • Voorrang voor woonlasten.

  • Landelijke standaarden voor vroegsignalering.

  • Snellere doorverwijzing naar schuldhulpverlening.

• Pilots in gemeenten voor nieuwe werkwijzen en monitoring.

5. Toekomstperspectief

• Versoepeling regels leidt tot meer instroom en snellere doorlooptijden.

• Toch blijft de onderliggende groei van problematische schulden een structureel probleem.

• Oplossing ligt in:

  • Capaciteit bij gemeenten.

  • Vroegsignalering.

  • Nazorg voor ex-deelnemers.

  • Preventieprogramma’s, vooral voor uitkeringsgerechtigden.

• Technologie kan helpen bij sneller signaleren, intake, budgetplanning en case management.

6. Praktische tips voor betrokkenen

• Zoek vroegtijdig hulp bij gemeentelijk schuldhulpverleningsloket of NVVK-loket.

• Maak gebruik van snellere trajecten (1,5 jaar).

• Vraag om psychologische begeleiding naast budgetcoaching.

• Vul het formulier onderaan de pagina in als je direct hulp wilt.

Kernboodschap

De versoepeling van het schuldsaneringsbeleid heeft geleid tot meer toelatingen en kortere trajecten, wat kansen biedt voor snelle financiële stabiliteit. Tegelijkertijd neemt het aantal huishoudens met problematische schulden toe, mede door economische druk. Er is daarom structurele preventie, vroegsignalering en capaciteit bij gemeenten nodig, naast technologische innovaties en nazorg, om schuldenproblematiek duurzaam terug te dringen.