“Water afsluiten? Niet als er kinderen wonen”

1. Juridische situatie

• Uitspraak gerechtshof Den Haag (2024):
  Huishoudens met minderjarige kinderen mogen in principe niet worden afgesloten van drinkwater, ook bij betalingsachterstanden.

• Waterbedrijven hebben geen toegang tot de Basisregistratie Personen (BRP), waardoor ze vaak niet weten of er kinderen wonen.

• Mogelijke risico’s: bedrijven kijken soms visueel (kinderschoentjes, fietsjes) of vragen bewoners, wat privacy- en praktische problemen oplevert.

2. Praktijk & cijfers

• In 2023: ongeveer 1.300 afsluitingen, waarvan geschat 500–750 gezinnen met minderjarige kinderen.

• Openstaande rekeningen meestal €300–€600.

• Bij gezinnen met kinderen gelden uitzonderingen, maar bij geen zichtbare aanwijzingen kan afsluiting toch gebeuren.

• Drinkwaterbedrijven gebruiken voorafgaande stappen: herinneringen, aanmaningen, persoonlijk contact.

3. Rol van waterbedrijven & monteurs

• Afsluitmonteurs controleren ter plekke (kijkend naar kinderschoentjes, fietsjes, spelende kinderen) bij deurbezoek.

• Soms wordt een jerrycan aangeboden of her-aansluiting binnen 24 uur bij ontdekking van kinderen.

• Procedures verschillen per bedrijf; Vewin noemt afsluiten een uiterst middel.

4. Juridische en privacy-kwesties

• Gemeenten mogen BRP-gegevens niet zomaar delen met drinkwaterbedrijven (AVG-regels).

• Onterechte afsluitingen kunnen juridische stappen opleveren.

• NVVK pleit voor wettelijke BRP-toegang om fouten te voorkomen.

5. Praktische oplossingen

• Vooraf brieven sturen (zoals Vitens doet).

• Huisbezoeken en persoonlijk contact.

• Tijdelijke noodvoorzieningen: jerrycans, snelle heraansluiting.

• Vroegtijdig contact opnemen bij betalingsachterstanden.

• Schuldhulpverlening inschakelen om structurele problemen op te lossen.

6. Advies voor burgers

• Reageer snel op herinneringen en contact van het waterbedrijf.

• Geef door dat er minderjarige kinderen wonen.

• Open de deur voor persoonlijk contact.

• Vraag naar betalingsregelingen en noodvoorzieningen.

• Vul formulieren in bij schuldhulpverlening voor ondersteuning.

7. FAQ — belangrijkste punten

• Mag water afgesloten worden? Alleen als er geen minderjarige kinderen wonen en na voorafgaande waarschuwingen.

• Wat te doen? Contact opnemen met het waterbedrijf, betalingsregeling treffen, schuldhulpverlening inschakelen.

• Rol schuldhulpverlening: bemiddeling, advies, contact met waterbedrijf, juridische ondersteuning.

Kernanalyse

De uitspraak van het gerechtshof (2024) versterkt het kinderrecht op toegang tot water en zet waterbedrijven onder druk om zorgvuldige procedures te volgen.
Het grote probleem blijft: geen directe toegang tot BRP-gegevens → visuele controles of bewonerscontacten zijn onbetrouwbaar en soms invasief.
Er is een duidelijke behoefte aan:

1. Juridische regels voor gegevensdeling die privacy respecteren.

2. Gestandaardiseerde protocollen voor afsluiting en heraansluiting.

3. Toegankelijke schuldhulpverlening om afsluiting te voorkomen.