CJIB-ophogingen: Gratis aanmaning en kwijtschelding op de tocht

Bij verkeersboetes werkt het anders dan bij gewone rekeningen. Betaal je niet op tijd, dan wordt de boete direct met 50% verhoogd. Blijft betaling uit, dan volgt zelfs een verhoging van 100%. Het idee was om dit te veranderen door eerst een gratis herinnering te sturen, zodat burgers de kans krijgen op tijd te betalen. Ook zou er ruimte komen voor kwijtschelding in schrijnende gevallen. Maar volgens de Voorjaarsnota 2025 verdwijnen vanaf 2029 de middelen hiervoor. Daardoor staat deze verandering op losse schroeven.

De Nationale ombudsman benadrukt dat zulke maatregelen noodzakelijk zijn om te voorkomen dat mensen die al in financiële problemen zitten, verder in de schulden raken. Het CJIB wil bovendien meer ruimte om maatwerk toe te passen en onredelijke ophogingen kwijt te schelden.

Achtergrond: Waarom ophogingen?

Oorspronkelijk zijn boeteverhogingen bedoeld als prikkel om snel te betalen en administratieve kosten te beperken. Toch kwam er veel kritiek, omdat er geen gratis herinnering is en er geen ruimte is voor maatwerk. Dit kan leiden tot financiële problemen, zeker bij mensen die tijdelijk niet kunnen betalen. Daarom werd voorgesteld om eerst een kosteloze herinnering te sturen en in uitzonderlijke gevallen ophogingen kwijt te schelden.

Het CJIB speelt een dubbele rol: boetes innen én voorkomen dat burgers onnodig in een schuldenval raken. Dit maakt de discussie over gratis herinneringen en kwijtscheldingen cruciaal.

Gevolgen voor burgers

Zonder gratis herinnering blijven burgers direct geconfronteerd met forse verhogingen, zonder waarschuwing. Dit vergroot de kans op betalingsachterstanden, vooral voor kwetsbare groepen zoals mensen met een laag inkomen of beperkte digitale vaardigheden. Deze groepen verliezen extra bescherming, waardoor de schuldenlast kan oplopen.

Oudere boetes kunnen zo snel verdubbelen, zonder dat je daar op tijd van op de hoogte bent. Dit kan leiden tot langdurige financiële problemen.

Kwijtschelding onder druk

Zonder structurele financiering vanaf 2029 is het onzeker of kwijtschelding blijft bestaan. Dit betekent juridisch gezien minder ruimte voor maatwerk, wat vooral kwetsbare burgers harder treft. Maatschappelijk leidt dit tot frustratie en wantrouwen, omdat het systeem als streng en star wordt ervaren.

Praktische tips voor burgers

Controleer boetes direct en betaal op tijd om verhogingen te voorkomen.
Vraag betalingsuitstel of een gespreide regeling als je tijdelijk niet kunt betalen.
Bewaar alle correspondentie zorgvuldig.
Dien bezwaar in binnen zes weken als een boete onredelijk lijkt, onderbouw dit met bewijs.
Schakel hulp in via het Juridisch Loket, schuldhulpverlening of vrijwilligersorganisaties.

Toekomst en mogelijke oplossingen

De plannen voor gratis herinneringen en kwijtscheldingen staan onder druk door wegvallende financiering. Mogelijke oplossingen zijn:

Kosteloze herinneringen vóór verhogingen.
Tijdelijke kwijtscheldingsregelingen.
Nauwere samenwerking tussen CJIB en schuldhulpverlening.

Beleidsmakers en maatschappelijke organisaties spelen een sleutelrol. Zonder politieke prioriteit en middelen blijft het onduidelijk of er ruimte komt voor menselijke maat.

Slot

Het ontbreken van structurele financiering bedreigt de invoering van kosteloze herinneringen en kwijtschelding bij CJIB-ophogingen. Zonder deze maatregelen blijven burgers risico lopen op hoge, onverwachte boeteverhogingen, wat de schuldenproblematiek kan vergroten. Actieve betrokkenheid van zowel beleidsmakers als burgers is nodig om tot een rechtvaardiger systeem te komen.